ENPages
272
167 Qua Jurisdictione et Ioannes de Casal, Episcopus Macaensis into = ta Diocesi gaudent. 1.o Tam certa videtue Episcopi Macaeensis per totum suum episcopatum absoluta et oro maria jurisdictio ut super flun videri possit controversiam istam instituere. Sed guia anon nullis hoc vel alio titulo vocatur indubium ideo ex[yhmavi] [alignuo] esse praetium opere que honem itam, qua possim brevitate dirimere. 2. Certum imprimis est Ioannem de Casal civitatis Macaensis legitimum ipse episcopum constat ex Bulla Alexandri VIII. data anno 1690. 4.o idus Aprilis, que incipit Apostolatus Officium. Constat etiam excomuni omnium acceptio ne et ab anno 1692. Quo Macaum pradictus pervenit quieta et pacifica possessione. 3. Certum deinde est esse episcopum et ordinarium non solum urbis Macaensis sed totius etiam Insule Ma= cao, nec non provinciarum Quantum et Quamsi, in hoc regno Sinarum, additis simul insulis asiacentibus et terris que ec clesiae Macaensi ante a jurisdictionis erant ut patet ex illus bulle verbis. Cum retentione pro sua diocesi provinciarum [Qu.m] tum et Quamsi in regno Sinarum cum Insula de Macao aliisque ad incentibus insulis et terris, quas dicta ecclesia Macaensis antea possidebat his positis. 4. Asserendum omnino est Episcopum Macaensem omnem ordinanam jurisdictionem habere in his [lisanemi] ne hic impedibilem aut dependentem, et ratio p.a est q.a quando jurisdictio est concessa, praesum untur omnia concessa que ad eam exercendum sunt necessaria, ut expresse patet ex 2.o ff et jurisdictione cui jurisdictio data est ea quoque concea Didentu Sine quibus jurisdictio explicari non potest. 2.a ratio q.a totalis haec et in impedibilis jurisdictio constat ex clarissimis illius bulle verbis. Curam et administrationem ipsius ecclesiae tibi in spiritualibus, et temporalibus plenaria committendo. Qui enim plenarie [consittit] nono partes nec cum impedimentis committit. haec est propria istius urbi significatio que ante ponenda est improprie iuxta Le= gem non aliter delegatis. 5. Tertia ratio desumitive ex mente Summi Pontificis eam bullam ea occasione concedentis. Intentum enim et desiderium eius fuit ut non obstantibus decretis, que ad ordinariorum munia in his regionibus supplenda nes[...] de Propaganda Fide annis praeteritus emanarunt. et loca praedicta ordinariorum cure quo ad omnia ipsorum [mucata] conse entia committerentive quo [educitave] ex illa clausula iuxta de cretum particularis de Propaganda Fide super rebus indiarum orientalium specialiter deputate et ex illa columus autem [quod] tu omnia ad divinum cultum necessaria iuxta erectionem dicte ecclesiae exequi cures, conscientiam insuper tuam onerantes. Mens autem legis latoris etiam [q.db ] verba essent obscura sequendaesit iuxta Lib. 25 ff de legibus. [Scive] leges non est earum verba tenere, sed vim et potestatem; cui consonat illud ex primano fine consideranda est dispositio. 6. Neque obstant, ut, aliqui contendunt multa Brevia et alique Bulle, que pro Vicariis Apostolicis a sumis Pontificibus precipue Clemente IX et X et Innocentio XI. Fuerunt condita citative precipue constitutio Clementis X septime Iunii 1641 edita que incipit Christianæ Religionis ubi apseritur jurisdictionem in his Provinciis non ordinarsii [lcorum], sed Vicariis Aposto licis privative, quo ad omnia competere atque in eundem sensum veciduun cetere, que hac super reaffereunteur, aut Summorum Pontificum Bulle, aut Sacræ Congregationis declarationes.
Non inquam obstant, imo pro Episcopo Macaensi quam maxime faciunt certum enim est latine vel aliquid scienti verb illa pro Vicariis Apostolicis omnem jurisdictionem privative competere; et illa pro Macaensi curam et aministrationem plenarie committen do esse invicem contraria et opposita: fieri enim [nequit] ut quis solus et privative possi[...] in aliquam rem habere jus, inquam [altue] plenarium
273
plenariam habet postestatem: ad eoque dicendum necessario et illis Bullis aut Brevibus anterioribus perpendictam [posteriorem] bullam fuisse [rogatum]. 8 Neque officere illo modo potest [que] mea bulla vicariorum apostolicum: nulla mentio et eorum jurisdictiones nulla ex pressa re vocatio fiat: non inquam officere p.o [] posterior Principis constitutio rogat aut abrogat priorem licet verbis expressis [ra] llum ea mentionem faciat. Ita habetur in cap. p.o de const. ind.o constat 2.o ipsa brevia provicariis []: semper has [aut] similes afferunt conditiones. Concedimus constituimus de donec aliter a Sede fuerit dispositum aut ordinatum de constat [nec] tem ex Bulla pro [IA.mo] Macaensi aliter ac [nuper] fuerat, fuisse anno 1690. A Sede determinatum. 9.o Neque omnino verum est nullam expressam intimationem aut declarationem ministris fuisse factam cum [talis] sive intimatio sine declaratio ipsi ( marus est) communicata et declarata fuerit ut habent expresse illa verba n 5.o allata iuxa decretum particularis de Fide advertendum hic maxime est jurisdictionem omnem vicariorum ex Summorum Pontificum concessione in de Propaganda Fide tamquam incapite vesidere: habetur enim hoc passim [inbulle] donec aliter insum fuerit, salve semper iure et alia mille his similia. Cum autem certum sit plenarium jurisdictionem ab Alejandro VIII Macaensi concessam non solum fuisse ex por esse notam et intimatam, sed [de] eiusdem etiam consilio communicatam eidem episcopo; nota simul et intimata et expresse declarata reputari potest omnibus eiusdem ministres ad eoque ad illam observandam tenentur, ut habent passim Theologi cum Thoma [] [] 90. art. ad et [vasques] p.a [disp]: 56. cap. et colligitur ex cap: p.o de conces: preb: in b.o 10.a Exemplum luculentum huius rei est in hoc: Jesu ubi cuncte facultates et privilegia a Sede dicte concessa sunt [tam] quam incap: in praeposito generali ad cuius arbitrium ceteris membris communicantur ubi ergo ubi terrarum legitime constat aliqui socio de consilio praepositi generalis aliquod privilegium aut facultatem amissise aut [renunc] sse minime potest illis uti enductus ratione ad nimirum ipsi non esset in mediate: et expresse de rogata talis facultas et infirmata talis [revocatio]. 11. Fuisse vero Bulla pro Macaensi de consilio ipsius confectam, constat eiusdem ministris exapertis [verbis] psius bulle cuius authenticam scritum juridice illis initmatum fuit fuisse in super Sedis, et [] mentem ut ubi [perver] ant in hanc sinam ordinarii locorum, cesset prorsus eius ministrorum jurisdictio aperte videri potest in Litteris et Secretarii et Basilitano scripsis et datis 19 Januarii 1692. Ubi hec habentur nunc vero cum Ill D. vestin et Argolicensis segerere possint tamquam veri decorum ordinarii et pastores ecclesiarum, quarum episcopi [cons] tuti iam sunt non autem sicut prius tamquam vicariis ad tempus amonibiles; res alio modo procedent, nec ullus iam poterit [reno] re in dubium dominationis auctoritatem, cessante interea omnino pro vicariorum Maigrot, et [prim] auctoritate. 12. Ex quibus verbis hoc saltem liquido constat nullam iam ipse jurisdictionem exmente in iliis decis inquibus [vens] ord rii constituti re ipsa sunt, adeoque quando G. Argolicensis constitutes sit ordinarius Fokiensis nullam Maigrot habituum in Provincia ne ad lites, que ea in epistola hac resecantibo via per eandem viam revertantur. Cum ergo Macaensis sit certissimus, n.o diximus harum credimarius, omnium in illis pro Vicariorum iurisdictio iuxta mentem debet omnino [cesse-] maxime [cutru] vel ipse facultates vicariis nuper Apostolicis conssece que ultra ius communiter appelantive, nulumque ius [credio] rum dedunt hoc ipso anno 1695 die 25 Aprilis ex prescripto ipsius ministris omnino expirent. ubi obiter advere indulgentias datas vicariorum ap:ru catechistis hoc anno 1695. Iam cessasse: cuncesse enim ad 15 tantum anno [fuerunt] anno niniveum 1679. Ut constat ex litteris apostolicis. 13. Hic inertur p.o contra mentem agere presbiteros Gallos qui Macaensem tamquam ordinarium [hata] [] non recognoscunt, signanter[...] Basset, qui non dubitavit scripto affirmare vicarium a Macaensi in his
274
108*133 in pencil Provinciis constitutum es solum titulo, quod tale officium acceptavit in excommunicationem maiorem incurrisse, neque Reli giosos hispanos, qui eadem incedunt via se Sedis menti comformare idemque dicendum et ministris Tun Kinensibus ad quod Regum [] Macaensis jurisdictionem semper extendit. 14. Inf.r 2.o gravius Sedem et a Presbiteris, et a religiosis [praedictis] epse offensam hoc anno quo adubiles abstinuerunt promulgatione miserat et Nuntius Olysiponensis ad [] Macaensem Innocentii XII iu bileum ut in eius episcopatu promulgaretur, et eiusdem gratiae obsinerentur. Publicare fecit id Macensis renuere Pres botero dicti, et reliogisi ne exinde aliquam arriperet Macaensis ansam adjurisdictionem suam extendam magno sam [tot] ovium sibi creditaveum [delrimento], que tantorum [splium] bonorum pabulo carssere tantum modo Iesu cui animarum lucrum et ecclesiasticorum Praelatorum dignitas cordi semper suit insuis ecclasiis dictum iubileum promulga 15 runt. [] denique quantum presbiteri, Galli in his omnibus et Consiliis et sibi ipsis contraris sunt, enim inter alia cedro digna quae ipsis ministravit documenta. Unum est ut prorsus omnes fugiant contentiones, citrusque jure suo et auctoritate cedant quam controversias ullas instituant. Nunc vero [] episcopus duos totos annos min pacientia expectantem, jurisdictionem suam aperte probantem ac denique subpoena excommunicationis ipso facto in= currende ut ab eo facultas administrandi sacramenta [peteretivo] in communi praecipientem, nihili fecerunt, inno eius ministros ut 13.o dictum est in excommunicationem incurrisse affirmare non dubitarunt. 16. Contrariis sunt etiam Galli sibi ipsis. Testes enim sumus quotquot in sinis [suimus] quibus verbis obedien tiam erga Sedem depraedicabant: quot submissionis signa prebebant, quoties se vel adminimum nutam auctoritatem omnem deposituros die litabant se animas quaerere praeterea quae nihil. Quae omnia quantum cum iis, quae videmus et nominatim et iubileo diximus consonent; ex operibus iuxta evangelii praeceptum deducendum est. Unam tantum afferre possunt excusationem; numirum verba illa submissionis plena non in eorum cor sed in eorum linguam refirenda esse: nam cum lingua gallica et suavis sit, et fallibus humilitatis verbis referta, ipsis pene nescienti= 17. Hactenus dicta jurisdictionem absolutam et plenariam episcopi Macaensis pro omnibus diocesis terris, et regis nibus clare probare videntur: in Provinciis vero Quantum et Quamsi militat in super alia specialis ratio quam multa comprehendentem breviter perstringemus. Ministros enim , qui in his Provinciis jurisdictione gau dere contendunt, eam valde dubiam habere, licet hactenus nullus esset ordinarius facile [pf] demonstrari: quando au= tem jurisdictio est dubia et alia certa ex alio cap: haberi [pf] ad eam ne ; dispensationes et facultates temere administrentum veruccurrendum esto videative [rebu]in const. regias Inct. de Sent: provis: n.o 130 primo quando dubius quis manet utrum facultas ipsi a Sincipe communicata sit ordinaria vel delegata, praesumendum est [suisse] ordinariam, nam princeps non praesumitur de rogare inri tertii ex LI 2.a § meritoss nequid in loco, potio= re [] iure presumendum et standum erit pro IA.miMacensis jurisdictione certa et ordinaria, quam prodictorum minis trerum dubia atque delegata. 18. Iam vero huiusmodi delegatam aut subdelegatam potestatem esse dubiam non solumnates sed oculi ipsi tes tantur. [Tres] enim pro illa videmus decentare Ia.m nimiveum Argolicensem Carolum Maigrot, et Ioannem Pim, eiusque nomine q.a exvivis excessita Ludovicum de Cice Religiosi hyspani potestate Argolicensis ut ipsi [satentur], in hunc usque diem administrant sacramenta econtra maigrot suam arbitrative ee necessari= am
275
necessariam, minisque et censuris intentis Delice Deterret, et hic ne lilibus implicaretur Ioannis Pim inri nenunciavit. Quod hoc biennio ab exteriori contentione tantis per conquienerunt: propter [IA.mu] Macaensem ami facti sunt. 19. Est certe si constitutiones pro Vicariis : ubi totum eorum ius contientur attente inspiciantur, magu ad dubitandum, nullum ad tale in has Provincias ius asserendum, reperitivoee fundamentum. Nam his precitati q.a talis nominandi pro-vicariis in capu obitus facultas, eique vicariorum : communicandi iuris potestas inconstita tionibus praedictis minime veperitive. Habuerunt quidem Vicarii : auctoritatem eligendi Provicarium dum inter vivos ipsi essent, ut habent ipsi ordinariis habuit [IA.mus] Eliopolitanus potestatem administratoris generales faculta tes in casu obitus cui ipsi placuerit. Communicandi sed hoc tantum ut administrator generalis et ad septemnium perfuit: at vero ut meo judicio numquam potuit neque ad septemnium multoque minus in perpetuum ilam neque cathalogus facultatum asummis PP. Clemente IX et Innocentio XI. Concessarum talis privile gii mentionem facit. Nam solum asserit posse Vicarios contentas ibi facultates allis communicare previlegia vero non plus operantur quam verba exprimunt: patet ex Cap: privilegia dis. 3.a et Cap: porro de privilegiis atque hoc nixus fundamento (ut autumo) Maigrot contendit a Ioanne Pim non potrusse Ludovicum De Cice provicarium nominari. 20 Quod vero non habeant dicti in his provinciis potestatem vene iuris succedendi Vicario : proxim ori ostenditive salis clare exis ipsis bullis, ex quibus colligitur hoc succedendi privilegium non fuisse reale sed singulare personale: in Brevi enim XI pro [ao] Benitensi edicto anno 1680. quod incipit Ecclesiae Catholicae; ubi post quam clausulibus generalibus Vicariorum : privilegia facultates et exemptiones concesserat, addit expressis termi nis facultatem in Vicariatu Meteleo politani, si ab humanis excesserit iurisdictionis exercende: at vero in Bre pro Metelos: loco et tempore conjuncto 1679 dato . incipit cum dudum talem potestatem succedendi non addit: neque eam habet Brevi incipit Super Cathedram 1680 pro DD Aurensi et Ascalonensi emanat que omnia signa sunt privilegium succedendi fuisse singulare et personale, ad cum personis extinctum es ex regula 7.a inb.o Ituc etiam faciunt regulae illae iuris exceptio firmat regulam in contrarium autem: pro Cap: 2. § ut autem, et privilegium non extenditur ad alias personas propter similitudinem rationis, Cap: privilegiis regularis iuris inbo maxime cum in facultatibus vicariis : concesis nula de hac succedendi mentio fiat. 21. Notandum autem ame citari bullas et brevia que reperiuntur in Libello cui titulus constitutiones Pam siis apud Carolum Angot, edito pagellas 614 varie supputatas continentem hivero alibi reperiatur aliqua bulla que tales nominandi aut succedendi prebea facultas (qd valde debito pro omnibus vicariis apostolicis) tota [ny] ll.o 19. Instituta corriret argumentatio, nec mirum cum haec omnia [asivec] positivo et quidem valde singular dependeant.