ENPages
12
59 SEYÂHATNÂME-İ HUDÛD
[86] Bağdâd Eyâleti'ne Tâbi‘ Benî Lâm Aşîreti
Aşîret-i Mezbûrenin Bedevî ve Şâvî Tavâ’ifi Yesâr1 el-Mu‘allâ Tâ’ifesi Hâne Aded 150
Yesâr et-Ta‘ân Tâ’ifesi Hâne Aded 200
Yesâr el-Hamd Tâ’ifesi Hâne Aded 150
Yesâr el-Rahme Tâ’ifesi Hâne Aded 200
Yesâr el-Humeys Tâ’ifesi Hâne Aded 200
Yemîn ez-Zâhir Tâ’ifesi Hâne Aded 250
Yesâr el-Abdü'ş-Şâh Tâ’ifesi Hâne Aded 100
Bu Dahî el-Abdü'l-Hân Tâ’ifesi Hâne Aded 500
Yemîn ve Yesâr el-Belâsim Tâ’ifesi Hâne Aded 1000
Yekûn Hâne Aded 2750
Aşîret-i Mezbûrenin Fellâh ve Mi‘dân Tavâ’ifi Es-Sevâid Tâ’ifesi Hâne Aded 2500
Benî-Sâle Tâ’ifesi Hâne Aded 700
el-Üzeyrik Tâ’ifesi Hâne Aded 500
Elbû Mehmed Tâ’ifesi Hâne Aded 1000
Elbû Dürrâc Tâ’ifesi Hâne Aded 1000
el-Subeyh Tâ’ifesi2 Hâne Aded 700
er-Rüsseyim Tâ’ifesi Hâne Aded 300
Elbû Firâsî Tâ’ifesi Hâne Aded 200
ez-Ziheybât Tâ’ifesi Hâne Aded 300
1 Tâ’ife esâmeleri bâlâlarında olan yemîn ve yesâr işâretleri meskenleri olan Dicle nehrinin cânib-i yemîn ve yesârına işârettir.
2 İşbu bendde mürekkem Elbû Mehmed ve es-Subeyh ta’ifesi ki Müntefik aşâyiri bahsinde Elbû Subeyh nâmiyle işaret olunmuş idi. Bunların Müntefik'e tâbi' olanlarından başka olmak üzere bu mikdârları da Benî-Lâm aşîretine tâbi'lerdir.
13
60 MEHMED HURŞÎD [PAŞA]
Beytü'l-Allâk Tâ’ifesi Hâne Aded 100
Beyt Ebu'd-dineyn Tâ’ifesi Hâne Aded 100
el-Bihât Tâ’ifesi Hâne Aded 150
[87] Beyt Seyyid Hayyil Tâ’ifesi Hâne Aded 70
Ki‘ab Tâ’ifesi Hâne Aded 1000
Beytü'l-Hemmâş Tâ’ifesi Hâne Aded 100
Yekûn Hâne Aded 8720
Cemî‘-i Yekûn Hâne Aded 11 470
Der yemîn-i nehr-i Dicle Hane Aded 4400
Der yesâr-ı nehr-i Dicle Hâne Aded 5070
Aşîret-i Mezbûreden Bir Müddetten Berü Dağılarak İran Memâlikinden Âtiyü'z-Zikr Mahallere Gidüp Kalmış Olan Tavâ’if
Satâtıla Tâ’ifesi Oymakları Beyt Mübâdir
Beyt Mennân
ez-Zuaybî
el-Cüyeyrât
elbû Degaysîr
Benî-Tamîm
ed-Delfiyye el-Hâc
el-Ebyaz elbû Hamdân
en-Nibkan Zibîd
Ukayl
Cem ‘an Hâne Aded 1300
İşbu oymaklar ikiyüzüç târihlerinden altmışüç târihine kadar refte refte 'göçüp Dizfûl'a karîb Diz nâm mahalle giderek orada sâkin olmuşlardır.
el-Bâviye Tâ’ifesi Oymakları el-Metâride
ez-Zürkan
el-Amûr
en-Nevâsır
ve Tevâbi’i
Cem ‘an Hâne Aded 2000
14
61 SEYÂHATNÂME-İ HUDÛD
Bunlar dahî ikiyüzbeş târihlerinde Benî-Lâm aşîreti şeyhleriyle nizâ‘ iderek [88] göçüp Fellâhiye taraflarına gitmiş ve ol vakitten beru orada sakin bulunmuşlardır.
Zübeyd T â’ifesi Oymaklarından 263 el-Hamîd bin Hicâz
205 Hamîd bin Ammâr
263 el-Câmi‘
263 Elbû Bekir
265 ez-Zuvâhir
235 el-Hevâsim
Cem‘an Hâne Aded 1000
Bunlar dahî bâlâ-yı esâmelerinde muharrer târîhlerde göçüp Kârûn nehri kenârlarında sâkin olarak İranlu'ya tâbi' olmuşlardır.
es-Surha T â’ifesiyle Tevâbi‘i Oymaklarından es-Surha Oymaklarından eş-Şebîkı
el-Berces
el-Lehîbât
el-Kusmân
Tevâbi‘i Oymakları Kukîyye
Ceâ’vire
eş-Şeyâhine
el-Garîb
el-Meyyâh
A‘tâb er-Rihayb
eş-Şeyâhine
A'tâb-el Hısaynât
el-Hırkan
eş-Şıhaynât
Cem‘an Hâne Aded 1000
Bunlar dahî ellidokuz târîhlerinden altmış üç târîhlerine kadar refte refte göçüp Şâvur nâm mahalle gitmişlerdir.
el-Hasrec Tâ’ifesi Oymaklarından el-Latîf
el-Usûk
el-U'veyne
et-Türkî
el-Alâvine
el-Cenâdile
Elbû lyd
el-Abdullah
el-Ammâr
Cem‘an Hâne Aded 1000
15
62 MEHMED HURŞÎD [PAŞA]
[89] Bunlar dahî es-Surha tâ'fesinin göçdükleri târîhlerde göçüp Şavur nâm mahalle gitmiş oldukları tahkîk olunmuştur.
el-Bâcî tâ’ifesiyle tevâbi'i olan elFikeykât ve'l-Kireyrât Tâ’ifeleri (Altmış, altmışbir târîhlerinde göçüp Cüveyze’ye gitmişlerdir). Cem'an Hâne Aded 400
ed-Dilfeyye Tâ’ifesi Oymakları ez-Züveynât et-Tarâriha (Altmış, altmış dört târîhlerinde Diz nâm mahalle gitmişlerdir). Cem‘an Hâne Aded 400
İşbu üç tâ’ife ellisekiz ve ellitokuz ve altmışüç târîhlerinde Kârûn kenârıyla Cüveyze'ye gitmişlerdir.
el-Gazzî Tâ’ifesi Hâne Aded 150
el-Merâvine Tâ’ifesi Hâne Aded 200
el-Hılâf Tâ’ifesi Hâne Aded 300
el Mes’ûd Tâ’ifesi (Elli dokuzda Cüveyze'ye gitmişlerdir). Hâne Aded 200
es-Sûdan Tâ’ifesi (Altmış târîhlerinde Cüveyze'ye gitmişlerdir). Hâne Aded 800
es-Süvârî Tâ’ifesi (Bu dahî) Hâne Aded 700
es-Sevâid Tâ’ifesi'nden (Altmışdört târîhinde Cüveyze'ye gitmişlerdir). Hâne Aded 300
el-Umeyrât Tâ’ifesi (Altmış târîhlerinde Diz nâm mahalle gitmişlerdir). Hâne Aded 300
ez-Züheylât Tâ’ifesi (Altmışdört târîhinde Behbehân nâm mahalle. Hâne Aded 200
[90] es-Sınâ Tâ’ifesi (Altmışüçde Cüveyze'ye). Hâne Aded 300
Benî Cemîl Tâ’ifesi Tevâbi'i Olan Mekâdime ve'l-Gaşâriyyîn ve'lHasâriha Oymakları (Ellidört ellibeş hilâlinde Kârûn nehri sevâhiline). Hâne Aded 500
Elbû Gurbe Tâ’ifesi1 (Altmışüç hilâlinde Cüveyze'ye gitmişdir). Hâne Aded 300
ı Nihayette muharrer Elbû Gurbe tâ’ifesi Müntefik tavâ’ifinden olduğu muahharan tahakkuk etmiştir..
16
63 SEYÂHATNÂME-İ HUDÛD
Cem‘i Yekûn Hâne Aded 11.350
Tavâ’if-i Merkûmenin Öte Tarafa Gitmelerinin Esbâbı Tavâ’if-i merkûmenin mecmû'u ötedenberü Devlet-i aliyye tâbi' aşâ’yirden oldukları halde kimisi eski vakitlerde tekâlîfden dolayı Bağdâd vâlîlerinin şeyhlere ve şeyhlerin tâ’ifelere ziyâde yüklendiklerinden kimi dahî içlerinde vukû' bulan münâza‘alardan nâşî meskenleri olan atîyü'l-beyân mahallerden göçüp bâlâ-yı esâmelerinde gösterilen İran memâlikine geçmiş ve bir mikdârları da ahd-i karîbde oldukları mahallerde kaht ü galâ vukû‘u cihetiyle hâlâ Devlet-i aliyye tarafında bulunan ba‘zı tâ’ifelerle berâber yine memâlik-i İraniyye'ye gitmiş oldukları sırada İranlu bu makûleleri memâlikinde îvâ ve iskân etdirmeğe rağbet etmekte olduğundan ber-vech-i meşrûh kaht ü galâ sebebiyle gitmiş olanların birazı avdet etmiş iseler de kusûru oralarda cây-ı gîr-i karâr olmuşlardır.
[91] Benî Lâm Aşîretinin Mesken ve Me ’vâlarıyla Ba‘zı Ahvâli Bâlâda zikr olunan Benî Lâm aşâyirinin kâffe-i tavâ’ifi mukaddemlerde bir şeyhin taht-ı idâresinde iken bundan akdem şeyhlerin hânedân beyninde nizâ' zuhûr etmekle nizâ'ların bertaraf olmak kasdıyla Bağdâd vâlîleri Dicle nehrinin cânib-i yemîninde Cezîre üzerinde olan tâ’ifelere başka ve nehr-i mezbûrun cânib-i yesârında Berrü'ş-Şarkî ta‘bîr olunan mahallerde kâ’in tavâ’ife başka birer şeyh nasb ederek iki şeyhin yed-i idârelerine tefvîz etdiler. Ve oralarda bulunulduğu esnâda tavâ’if-i merkûme iki şeyh idâresinde idi. Bunlardan el-ân taraf-ı Devlet ı aliyyede bulunan tavâ’ifin esâmesi bâlâsına terkîm olunan yemîn ve yesâr işâretleri tavâ’ifden Dicle'nin taraf-ı yemîn ve yesârında olanlara işâret ise de çünki bâlâda beyân olunduğu vech üzere Kurne'den Ümmü'l-Cemel nâm hark-ı kebîre kadar Cezîre üzerinde Müntefik aşâyiri sâkin olduklarından Benî Lâm tavâ’ifinin Cezîre üzerinde meskenleri mezkûr Ümmü'l-Cemel harkından Şattü'l-Hayy nehrine kadar olan mahallerden ibârettir. Lâkin Ümmü'l-Cemel harkı mukâbilinden bed’ ile şarkan Puşt-i kûh dağları eteklerinin çöle müntehî oldukları mahaller ile cenûben Düveyrîc nehrinin cânib-i yeminiyle ve garben Dicle nehrinin taraf-ı yesârıyla ve şimâlen Bedre ve Cessân ve Tursâk ve Zorbatya arâzîsiyle mahdûd olan arâzî-i vesî‘anın kâffesi Benî Lâm aşâyirinin vâki' mahallerde bulunduğundan ekser evkâtta Düveyrîc nâm nehrin taraf-ı yesârına dahî bi'l-mürûr İran memâlikinden olan Huveyze'ye [92] varınca mümted oldukları da olur. Ve